Hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng ưu thế từ các hiệp định thương mại
Ngày nhập : 10/03/2023 14:16
Hiện nay, việc cắt giảm thuế suất theo các hiệp định thương mại, hiệp định đối tác kinh tế đã và đang có những tác động tích cực đến nền kinh tế thông qua mở rộng thị trường xuất nhập khẩu. Tuy nhiên, việc cắt giảm thuế suất cũng mang lại một số thách thức cho doanh nghiệp. Ngành Hải quan đã và đang triển khai nhiều giải pháp để hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng triệt để các hiệp định này.
 

Nhiều hoạt động hỗ trợ

Đầu năm 2023, Chính phủ đã ban hành 16 nghị định quy định Biểu thuế Xuất khẩu ưu đãi, Biểu thuế Nhập khẩu ưu đãi đặc biệt để thực hiện các hiệp định thương mại, hiệp định đối tác kinh tế. Việc ban hành các nghị định này góp phần hoàn thiện xây dựng thể chế để tiếp tục triển khai thực hiện các cam kết thuế quan của Việt Nam theo các hiệp định, qua đó, tiếp tục tạo thuận lợi, thúc đẩy trao đổi thương mại giữa Việt Nam và các nước, tạo hiệu ứng tích cực cho phát triển kinh tế Việt Nam.

Để giúp doanh nghiệp (DN) tận dụng hiệu quả hiệp định thương mại tự do, Tổng cục Hải quan đã xây dựng kế hoạch, tổ chức triển khai, chú trọng tập huấn, đào tạo, hướng dẫn công chức, DN thực hiện. Chẳng hạn, năm 2022, Tổng cục Hải quan đã phối hợp với Bộ Công thương tổ chức 3 đợt tập huấn thực hiện Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP). Đối với các hiệp định khác, Tổng cục Hải quan cũng phối hợp thường xuyên với Bộ Công thương và các bộ, ngành, cơ quan liên quan hướng dẫn cho DN.

Đáng chú ý, giai đoạn 2018 - 2022, đặc biệt là năm 2020 khi dịch Covid-19 bùng phát, để tháo gỡ vướng mắc cho DN do thực hiện các biện pháp phong tỏa, cách ly, Tổng cục Hải quan đã trình Bộ Tài chính ban hành một số văn bản hướng dẫn, đặc biệt là Thông tư 47/2020/TT-BTC về gia hạn thời gian nộp chứng từ. Bên cạnh đó, Tổng cục Hải quan cũng tích cực phối hợp với đơn vị triển khai trao đổi với các quốc gia là thành viên các hiệp định để đẩy nhanh áp dụng C/O điện tử, tạo thuận lợi cho DN.

Tuy vậy, theo ông Đào Duy Tám - Phó Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan (Tổng cục Hải quan), trong quá trình thực thi các biểu thuế xuất khẩu ưu đãi, biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt thực hiện các hiệp định thương mại, hiệp định đối tác kinh tế giai đoạn 2018 - 2022, DN và cơ quan hải quan cũng gặp những khó khăn, vướng mắc.

Vướng mắc phát sinh khi triển khai các hiệp định thế hệ mới. Đơn cử như Hiệp định RCEP có điểm mới là các mức thuế suất áp dụng theo từng quốc gia tham gia ký kết hiệp định, vì vậy trong giai đoạn đầu thực hiện DN rất dễ nhầm lẫn khi đối chiếu các mức thuế suất.

Một số hiệp định quy định cơ chế tự chứng nhận xuất xứ, giao cho người xuất khẩu tự chứng nhận xuất xứ thay vì cơ quan có thẩm quyền nước xuất khẩu cấp như các hiệp định truyền thống, dẫn đến công chức hải quan vướng mắc khi tra cứu hình thức, tính pháp lý của chứng từ... Mặc dù phát sinh, nhưng theo đại diện Tổng cục Hải quan, những vướng mắc giai đoạn đầu triển khai đã được hướng dẫn, xử lý ngay.

Ứng phó nguy cơ gian lận xuất xứ

Trong bối cảnh các hiệp định hầu hết đã có hiệu lực và đi vào áp dụng, ông Đào Duy Tám cho biết, mức thuế suất đã và đang giảm sâu theo cam kết từng giai đoạn. Việc cắt giảm thuế suất dẫn đến nguy cơ gian lận xuất xứ hàng hóa, lẩn tránh các biện pháp phòng vệ thương mại cũng gia tăng.

Đặc biệt từ khi xảy ra chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc; Việt Nam với trách nhiệm là nước thành viên các hiệp định đã thực hiện kiểm tra, kiểm soát xuất xứ theo đúng cam kết…

Để vừa đảm bảo công tác quản lý vừa tạo thuận lợi thương mại, đặc biệt là vấn đề xuất xứ hàng hóa xuất nhập khẩu cơ quan hải quan thường xuyên phối hợp với các tổ chức, cơ quan hải quan các nước để cung cấp thông tin, phối hợp kiểm tra hoạt động sản xuất của DN. Ngành Hải quan cũng tăng cường kiểm tra, kiểm soát xuất xứ hàng hóa. Hiện nay, các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới cho phép áp dụng quy tắc xuất xứ cộng gộp. Khi áp dụng quy tắc này dễ dẫn tới lẩn tránh về xuất xứ từ các nước không được hưởng….

Với các trường hợp đó, thời gian tới cơ quan hải quan sẽ tiến hành điều tra, xác minh tại các nước xuất khẩu. Ngoài ra cơ quan hải quan cũng đang tiến hành thực hiện ký kết trao đổi thông tin xuất xứ hàng hóa với một số nước như Hàn Quốc và các quốc gia có lưu lượng hàng hóa lớn tới Việt Nam.

(Nguồn: Thời báo tài chính Việt Nam)
 

NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN CÔNG THƯƠNG

Giải Pháp Tài Chính Thông Minh